Bashkimi Evropian ka konfirmuar se ka pranuar një letër nga kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, që përmban planin e tij pesëpikësh për uljen e tensioneve në veri, por blloku evropian aktualisht tha se konsideron që kryeministri kosovar “nuk ka ndërmarrë hapa të duhur”.
Zëdhënësi i BE-s, Peter Stano, tha për Radion Evropa e Lirë se në Bruksel se po vazhdojnë të shqyrtohen masat e mundshme ndaj Kosovës, nëse ndërkohë nuk merren hapat e duhur.
“Deri më tani nuk kemi parë asnjë hap të menjëhershëm dhe vendimtarë nga kryeministri Kurti. Zhvillimet e fundit në veri të Kosovës vetëm dëshmojnë se përshkallëzimi po vazhdon dhe kjo shkon kundër interesave të Kosovës dhe të gjithë njerëzve në Kosovë”, tha Stano.
Më 13 qershor, kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, njoftoi se i ka dërguar Borrellit një plan prej pesë pikash, që sipas tij, do të ndihmonte në uljen e tensioneve në veri. Këtë plan, ai e ka diskutuar edhe me përfaqësuesit e shteteve të QUINT-it.
Stano tha se me shtetet anëtare të bllokut janë ndarë disa nga masat të cilat do të ndërmerren ndaj Kosovës, nëse sipas tij, Kurti nuk ndërmerr hapat adekuat dhe menjëherë të ulë tensionet në veri.
“Diskutimet mes vendeve anëtare janë duke vazhduar dhe përfaqësuesi i lartë, Josep Borrell, është në kontakt të përhershëm me liderët e rajonit dhe ata të vendeve anëtare të BE-së”, tha Stano.
Plani me pesë pika i kryeministrit Kurti, për t’i ulur tensionet në veri të Kosovës:
Hapi i parë: Sundimi i ligjit në veri. Situata atje nuk është normale qe një kohë të gjatë, por eskalimi më 21 maj e bën të domododoshme urgjent sjelljen para drejtësisë të të gjithë atyre që ushtruan dhunë ndaj policisë së Kosovës ushtarëve të NATO-s dhe juve gazetarëve.
Hapi i dytë: Kurti tha se është tërheqja e menjëhershme të grupeve të dhunshme dhe të ndalen hapat kriminalë.
Si hap tretë, Kurti tha se sipas propozimit të Qeverisë së Kosovës, Policia e Kosovës dhe KFOR-i apo EULEX-i do të kryejnë vlerësime të përbashkëta të sigurisë çdo 15 ditë.
Si hap i katërt, Kurti tha se Qeveria e Republikës së Kosovës do të koordinohet me të gjithë akterët dhe do të shpallë zgjedhjet e parakohshme, që do të mbahen në atmosferë të lirë dhe demokratike.
Dhe si hap i pestë, Kurti tha se Kosova dhe Serbia duhet kthehen menjëherë në tavolinën e negociatave, BE-ja siguron një plan renditje të drejtë dhe të balancuar për zbatimin e marrëveshjes. Udhëheqësit e të dy shteteve takohen në një takim të nivelit të lartë gjatë kësaj jave në Bruksel.
Kurti tha se kjo është oferta e tij dhe se pret përgjigje dhe diskutim të mëtutjeshëm me Bruksel për këtë çështje.
“Nevojitet një proces zgjedhor ku kriminelët përballen me drejtësinë. Kjo është oferta ime duke u bazuar në përgjegjësitë që kam dhe pres një përgjigje dhe diskutim të mëtutjeshëm me Brukselin për këtë gjë. Lulzim Hetemi nuk ka qenë fare i menduar se do të bëhet kryetar i Leposaviqit. Të gjithë kemi pritur që Aleksandër Jabllanoviqi të ishte kryetar”, shtoi Kurti.
Tensionet në veriun e Kosovës nisën më 26 maj, kur Policia e Kosovës ndihmoi kryetarët shqiptarë të komunave Zveçan, Zubin Potok dhe Leposaviq të vendosen në objektet komunale, me gjithë rezistencën e banorëve lokalë.
Tensionet kulmuan më 29 maj, kur serbët lokalë u përleshën me ushtarët e misionit të NATO-s në Kosovë, KFOR. Nga përleshjet mbetën të lënduar dhjetëra persona nga të dyja palët.
Këta kryetarë u zgjodhën më 23 prill, votime që u bojkotuan nga partitë dhe popullata lokale serbe.
BE-ja dhe Shtetet e Bashkuara i kanë paraqitur Kurtit tri kërkesa: qetësimin e situatës në veri, mbajtjen e zgjedhjeve të reja në katër komunat në veri dhe kthimin në dialogun për normalizimin e raporteve Kosovë-Serbi.
Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, është shprehur e hapur për mbajtjen e zgjedhjeve në veri. Megjithatë, për t’u shpallur zgjedhjet e reja, ajo ka thënë se 20 për qind e personave në listën votuese në veri të Kosovës, duhet të nënshkruajnë një peticion me kërkesën që të mbahen votimet.
