Në Teatrin e Operas dhe Baletit mbahen homazhet për gjeniun e letrave shqipe Ismail Kadare, i cili u nda nga jeta në moshën 88-vjeçare.
Krerët më të lartë të shtetit, politikës e personalitete të artit do të marrin pjesë në homazhe.
Në Teatrin e Operas dhe Baletit ka mbërritur edhe arkëmorti i Kadaresë.
Shkrimtari Ylljet Aliçka tha se “humbi një personalitet që na emancipoi, letërsia e tij shijohet në të gjithë botën. Iku fizikisht por do të mbetet, do ta kujtojmë”.
“E konsideroj babanë tim shpirtëror”.
Ndërsa për AldaBardhylin, “Kadare iku i qetë pasi ai mendonte se e kishte kryer atë që ishte shumë e rëndësishme për një shkrimtar, botimin veprës së plotë. Kjo e bënte atë të qetë”.
Ashtu siç është paralajmëruar, në orën 11:30 pritet të mbahet ceremonia shtetërore e lamtumirës, ndërsa në 12:30 do të nisë kortezhi i përcjelljes së shkrimtarit për në banesën e fundit në varrezat e Tufinës.
Flamujt do të jenë në gjysmështizë ndërsa në orën 13:00 çdo veprimtari do të ndërpritet dhe do të mbahet një minutë heshtje.
Kadare – disa herë i nominuar për çmimin “Nobel” në letërsi – ndërroi jetë në moshën 88-vjeçare, mëngjesin e 1 korrikut.
Ai pësoi “arrest kardio-respirator”, në shtëpinë e tij dhe vdiq në spitalin e QSUT në Tiranë.
Lindur më 28 janar 1936 Gjirokastër, ku përfundoi edhe arsimin e mesëm; Gjuhë – Letërsi në Tiranë, më pas dy vjet studime në Moskë në Institutin e Letërsisë Botërore “Maksim Gorki”, Kadare e vendosi Shqipërinë në hartën e letërsisë botërore.
Duke shkruar nën hijen e diktatorit shqiptar Enver Hoxha, Kadare shqyrtoi shoqërinë bashkëkohore përmes thjerrëzave të alegorisë dhe mitit në romane, duke përfshirë “Gjenerali i Ushtrisë së Vdekur” “Rrethimi” dhe “Pallati i Ëndrrave”.
Pasi u arratis në Paris vetëm disa muaj para rënies së qeverisë komuniste të Shqipërisë në vitin 1990, reputacioni i tij vazhdoi të rritej ndërsa ai vazhdonte të kthehej në rajon në letërsinë e tij.
I përkthyer në më shumë se 40 gjuhë, ai fitoi një sërë çmimesh duke përfshirë çmimin Man Booker International.
I lindur në vitin 1936 në Gjirokastër, një qytet kala osman jo shumë larg kufirit grek, Kadare u rrit në rrugën ku Hoxha kishte jetuar një brez më parë. Ai botoi përmbledhjen e tij të parë me poezi në moshën 17-vjeçare.
Pas studimeve në Universitetin e Tiranës, ai fitoi një bursë shtetërore për të studiuar letërsi në Institutin Gorki në Moskë, transmeton albanianpost.
Ai u kthye në Tiranë në vitin 1960 me një roman për dy studentë që rishpiknin një tekst të humbur shqip. Kur ai botoi një ekstrakt në një revistë, ai u ndalua menjëherë.
“Ishte një gjë e mirë që ndodhi”, i tha ai britanikes “The Guardian” në 2005.
“Në fillim të viteve ’60, jeta në Shqipëri ishte e këndshme dhe e mirëorganizuar. Një shkrimtar nuk do ta dinte se nuk duhej të shkruante për falsifikimin e historisë”.
Tre vjet më vonë ai ia kaloi censurës me Gjeneralin e ushtrisë së vdekur, një roman për një gjeneral italian që udhëton nëpër Shqipëri në vitet 1960 për të rimarrë eshtrat e ushtarëve italianë që vdiqën gjatë Luftës së Dytë Botërore.
Gjenerali pa emër përshkon fshatra të mjera dhe fusha me baltë, duke vënë në pikëpyetje pikën e misionit të tij të zymtë: “Kur gjithçka thuhet dhe bëhet, a mund të ketë ende një emër një grumbull kockash?”.
Kritika shqiptare sulmoi një roman që ishte një botë larg realizmit socialist që kërkonte regjimi i Hoxhës, por kur u botua në Francë në vitin 1970, bëri bujë. Le Monde e përshëndeti atë si “të habitshme dhe plot sharm”.
Ndërsa profili i tij ndërkombëtar ofroi njëfarë mbrojtjeje, Kadare kaloi 20 vitet e ardhshme duke hartuar një kurs midis shprehjes artistike dhe mbijetesës. Pasi poezia e tij politike Pashallëqet e Kuq u ndalua në vitin 1975, ai pikturoi një portret lajkatar të Hoxhës në romanin e tij të vitit 1977, “Dimri i madh”.
