Presidenti Zelensky nuk këmbëngul më për anëtarësimin e Ukrainës në NATO dhe kërkon një armëpushim përgjatë frontit. Megjithatë, Kremlini nuk tërhiqet dhe nuk pret “gjëra të mira” nga takimi në Berlin.
Bisedime të reja për një plan paqeje për Ukrainën po zhvillohen aktualisht në Berlin. Presidenti ukrainas Zelenski, të dërguarit amerikanë Steve Witkoff dhe Jared Kushner, dhe përfaqësues të tjerë nga të dyja palët u takuan që dje në mesditë (14.12.) në Zyrën Kancelarore.
Kancelari gjerman Friedrich Merz i përshëndeti pjesëmarrësit, por më pas u tërhoq nga negociatat në dhomën e vogël të kabinetit në Zyrën Kancelarore, sipas informacioneve që përputhen. Takimin në Berlin po e moderon këshilltari për politikën e sigurisë i Kancelarit Merz, Günter Sautter.
Të dyja palët përfunduan të dielën bisedimet pas pesë orësh negociatash, por “kanë rënë dakord të vazhdojnë nesër,” tha këshilltari i Zelenskit, Dmytro Lytvyn. Të hënën, Merzi do të takohet përsëri me Zelenskin dhe me udhëheqës të tjerë shtetërorë dhe qeveritarë evropianë.
Pak para fillimit të bisedimeve, u bë e qartë se pozicionet mbeten shumë larg. Ndërsa pala ukrainase tregoi gatishmëri për kompromis në disa pika dhe kërkoi të njëjtën gjë nga Rusia, kjo e fundit nuk tregon shenja tërheqjeje.
Para takimit, Zelenski deklaroi se vendi i tij nuk këmbëngul më për anëtarësimin në NATO. Zelenski u tha gazetarëve se dëshira e Ukrainës nuk kishte mbështetjen e të gjitha shteteve anëtare të aleancës. Megjithatë, do të ishte një kompromis nëse, në vend të anëtarësimit, BE-ja dhe SHBA do të ofronin garanci të ngjashme sigurie për vendin e tij, shtoi Zelenski.
Qëllimi i anëtarësimit në NATO është aktualisht i përfshirë në kushtetutën ukrainase. Megjithatë, një nga kërkesat kryesore të Rusisë është që Ukraina të mos pranohet në aleancë.
“Parandalimi i një pushtimi tjetër rus”
Anëtarësimi në NATO ka qenë gjithmonë dëshira e Ukrainës, sepse do të siguronte një “garanci të vërtetë sigurie”, vazhdoi Zelenski. Megjithatë, garancitë dypalëshe të sigurisë janë gjithashtu një mënyrë për të “parandaluar një pushtim tjetër rus”.
Ky hap shënon një kthesë të rëndësishme për Ukrainën, e cila prej vitesh ka luftuar për anëtarësimin në aleancën ushtarake të NATO-s si mbrojtje kundër sulmeve ruse dhe e ka përfshirë këtë qëllim në Kushtetutën e saj. Rusia, nga ana e saj, gjithmonë ka kërkuar që anëtarësimi në NATO të përjashtohet për fqinjën e saj, e cila dikur ishte pjesë e Bashkimit Sovjetik.
Tërheqja nga Donetsku e papranueshme për Zelenskin
Një tjetër kërkesë ruse mbetet e papranueshme për Zelenskin: tërheqja e trupave ukrainase nga territoret ukrainase në rajonet e Donetskut dhe Luhanskut që Rusia nuk i ka pushtuar. Zelenski tha se një armëpushim përgjatë vijës aktuale të frontit do të ishte i drejtë, ndërsa kërkesa ruse është e padrejtë.
Armëpushimi si bazë për diplomacinë
“Opsioni më i drejtë i mundshëm është të qëndrojmë aty ku jemi,” tha Zelenski, duke shtuar: “Është një armëpushim: palët mbeten në pozicionet e tyre dhe pastaj përpiqen të zgjidhin të gjitha problemet e përbashkëta përmes diplomacisë.” Presidenti ukrainas shtoi: “E di që Rusia nuk e mirëpret këtë, dhe do të doja që amerikanët të na mbështesnin në këtë çështje.”
Administrata amerikane nën presidentin Donald Trump ka ushtruar sërish presion mbi Ukrainën për të pranuar një marrëveshje paqeje. Trump beson se Ukraina, e cila varet nga mbështetja perëndimore, është në disavantazh ushtarak përballë Rusisë.
Rusia e palëkundur në kërkesat territoriale
Përfaqësuesit rusë shuan pritshmëritë përpara bisedimeve të Berlinit dhe ripohuan pozicionet e njohura të Rusisë. “Zor se mund të dalë diçka e mirë” nga konsultimet në Berlin, i tha këshilltari i Putinit për politikën e jashtme, Yuri Ushakov, televizionit shtetëror rus. Kontributet e evropianëve dhe Ukrainës në planin e paqes së presidentit amerikan Trump “me shumë gjasa nuk do të jenë konstruktive”. Në të njëjtën kohë, ai lavdëroi palën amerikane për kuptimin e pozicionit rus.
Ushakovi bëri të qartë se Putini nuk dëshiron të heqë dorë nga kërkesat territoriale. Rusia refuzon çdo ndryshim në pikat që lidhen me çështjet territoriale, tha ai në intervistën e regjistruar të premten./DW
